Tapas en Pintxos in Spanje

De meeste mensen hebben al wel eens van “tapas ” gehoord voordat ze ooit in Spanje kwamen. De traditie van het proeven van een aantal kleine schotels met verschillende soorten snacks bij een paar biertjes of glas wijn is synoniem aan dit land.

Tapasrestaurants zijn de afgelopen jaren populair geworden en zijn nu over de hele wereld te vinden en het eten is nu ook niet persé Spaans, maar het is eerder het concept dat aanslaat.

Wat is nu de oorsprong van tapas?

Het Spaanse werkwoord tapar betekent bedekken, en het zelfstandig naamwoord “tapa” betekent een deksel. De oorsprong van de naam van deze hapklare gerechtjes komt van de gewoonte om een klein gerecht met een snack bovenop glazen sherry te plaatsen om te voorkomen dat er vliegen in het glas konden komen.

Er zijn ook andere versies over het ontstaan van de tapa o.a. dat koning Alonso XIII een plakje ham op zijn glas sherry plaatste om te voorkomen dat er zand in zou komen op een winderige dag in een taverne aan het strand in Cádiz, de provincie waar de sherry vandaan komt. Toen hij een tweede glas bestelde, vroeg hij “con una tapa‘ -met een tapa– en toen volgden alle leden van zijn koninklijk hof. Nog een ander verhaal beweert dat koning Alfonso X onwel werd en van zijn arts het advies kreeg om wijn te drinken met kleine porties eten om weer op krachten te komen, en dat hij dit uiteindelijk zo lekker vond dat hij beval dat vanaf dat moment alcohol altijd geserveerd moest worden met een bijbehorend stukje eten.   

Taverne-eigenaren realiseerden zich al snel dat door het serveren van de snacks met drankjes hun klanten niet zo snel dronken werden en uiteindelijk langer bleven en meer dronken en uitgaven. Echt logisch! Weer andere herbergiers serveerden sneetjes gezout vlees met een sterke smaak of stukjes bijzonder scherpe kaas om de smaak van wijn van inferieure kwaliteit te maskeren.

Hoewel we niet weten welke versie nu waar is, is het een feit dat het woord tapa voor het gerecht dat je drankje bedekte uiteindelijk het woord voor de snack zelf werd.

Wat zijn tapas nu precies?

De gewoonte om een ​​paar tapas te gaan eten is zelfs uitgegroeid tot een eigen werkwoord: tapear – niet te verwarren met tapar, wat ‘bedekken’ betekent, weet je nog? Dus “vamos a tapear ” betekent in feite laten we een paar tapas gaan eten, waarschijnlijk in een paar verschillende bars in de stad.

Uit wat voor tapas te kiezen valt hangt helemaal van af waar je bent! Er is niet één tapagerecht , maar eerder een bijna oneindige variëteit, afhankelijk van in welke regio je bent en zelfs in welke bar je bent. En dat is het leuke ervan; geen twee bars hebben dezelfde selectie tapas .

Wat zijn pintxos dan?

Pintxos zijn in feite een iets andere kijk op het hele concept van tapas en worden vooral geassocieerd met Euskadi , of het Baskenland en de omliggende regio’s. In het Spaans betekent het werkwoord pinchar “doorboren” en daarom ontlenen “pincho‘s” hun naam aan de Baskische methode om de hap voedsel bij elkaar te houden op een stuk brood door het met een stokje te “prikken”, zoals een tandenstoker, die in Euskera een pintxo wordt genoemd . In Castellano  wordt dit gespeld als “pincho “. 

In het Baskenland, en San Sebastián in het bijzonder, kun je over het algemeen de beste pintxos van Spanje vinden. Als je een Baskische bar bezoekt zul je waarschijnlijk merken dat de pintxos wat uitgebreider zijn dan gewone tapas en er zeer indrukwekkend uitzien. Traditioneel zullen Baskische tavernes een scala aan gerechtjes op de bar hebben staan, klanten pakken een bord en kiezen zelf de pintxos en vullen hun bord.

Een advies: als je je gekozen pintxo oppakt, pak hem dan niet op bij het stokje maar bij het stuk brood eronder om te voorkomen dat ie uit elkaar valt en jij eruitziet als een amateur!

Maar wat is nu het verschil tussen een pintxo en een tapa?

Welnu, zoals we al zeiden, dat hangt af van waar je je in het land bevindt. Er is een verkeerde theorie dat het belangrijkste verschil tussen tapas en pintxos is dat tapas gratis zouden zijn en pintxos moeten worden betaald, maar dit is niet waar. Er zijn geen vaste regels die overal in Spanje van toepassing zijn, dus bij twijfel kun je het beste gewoon vragen.

Neem bijvoorbeeld de steden Granada en Sevilla, beide in Andalusië. Als je een drankje bestelt in Granada krijg je bijna altijd een bijbehorende tapa de la casa (van het huis). In Sevilla daarentegen betaal je voor je tapa . In Baskenland zijn de tapas zoals we al hebben uitgelegd bijna altijd in de vorm van pintxos en worden ze niet gratis uitgedeeld. In andere delen van Spanje bieden sommige bars je misschien een gratis tapa aan in de vorm van een schaaltje met olijven of schaaltje met nootjes. Een goede algemene vuistregel is dat als de ober bij je drankje een snack neerzet waar je niet om hebt gevraagd deze van het huis is. Als ze je daarentegen uitleggen wat een bepaalde snack is en je vragen of je er een wilt, is de kans groot dat het niet gratis is.

Spanjaarden die andere delen van hun eigen land bezoeken, zijn vaak net zo onzeker als elke buitenlander omdat er niet één systeem is!  Zoals we al zeiden, vraag het bij twijfel gewoon.

Tapear is een van de meest Spaanse culinaire ervaringen die er is. Net zoals Spanje een verzameling is van diverse culturen en onafhankelijk ingestelde regio’s, zo is het proeven van de tradities van elke regio door middel van tapas een beetje alsof je Spanje zelf ervaart.

Hoe werkt het?

Nogmaals, het hangt ervan af! Als het eten achter glas op het aanrecht van de bar staat, bestel je natuurlijk door simpelweg te wijzen naar wat je wilt en de barman zal je bedienen. Maak je geen zorgen als je niet zeker weet wat elk gerecht is, dat is de helft van het plezier en de helft van de Spanjaarden weet het ook niet! Veel bars hebben hun eigen tapasgerechten die huisgemaakt zijn, dus vraag het gewoon aan je barman en hij zal het met plezier uitleggen. Deze gerechten kunnen warm of koud zijn, je raadt het al, afhankelijk van de bar!

In andere tavernes zal er een menukaart zijn waaruit je de warme gerechten kunt kiezen. Dit menu zal vaak een bord aan de muur zijn waarop alle gerechtjes van die dag met krijt staan vermeld.

Als je in een Baskische pintxos-taverne bent, die nu vooral in grotere steden in heel Spanje populair zijn, zullen de koude pintxos op de bar staan ​​en is het gewoon een kwestie van een bord pakken en jezelf helpen. Af en toe zie je misschien geen stapel borden en moet je er misschien om vragen, soms zal de barman vragen ​​wat je wilt waarna hij het voor je op een bord zet.

Er kunnen ook warme pintxos worden besteld, maar naarmate de bar drukker wordt, meestal rond 21.00 uur, komt het bedienend personeel met warme pintxos op schalen langs de tafels lopen en noemt de namen van elk gerecht. Als je er trek in hebt, neem er dan gewoon een! 

Behalve dat ze je pintxo bij elkaar houden, hebben die kleine stokjes ook nog een ander doel: ze houden bij hoeveel pintxos je hebt gegeten. Verschillende maten stokjes betekenen een andere prijs en uw stokjes worden aan het einde opgeteld om uw rekening op te maken. Dit is grotendeels een op eerlijkheid gebaseerd systeem, maar als je in de verleiding komt om een ​​paar stokken te “verliezen”, doe dat dan niet! Barpersoneel in pintxobars is meestal indrukwekkend goed in het bijhouden van wat je hebt gegeten, stokjes of geen stokjes!

Natuurlijk komt niet elke pintxo op brood met een tandenstoker, sommigen worden geserveerd als kleine gerechten op een schoteltje. Nogmaals, de grootte van het gerecht vertelt je wat de prijs is. Tapas of pintxos variëren meestal in prijs van ongeveer € 1,50 tot € 4 – afhankelijk van de plaats. Zeevruchten tapas zijn meestal duurder.

In sommige steden in Spanje betekent de rommeligere uitstraling van een tapasbar waarschijnlijk dat het een van de betere en meer populaire plekken in de stad is. Hiertoe zal het personeel, wanneer klanten vertrekken om naar een andere bar te gaan, de bar schoonmaken door de gebruikte servetjes op de grond te vegen. Voor buitenlanders lijkt dit misschien vies, maar voor de lokale bevolking betekent het “deze plek is waarschijnlijk goed omdat het er populair uitziet”.

Wat zijn Raciones?

In tapasbars in Spanje kun je ook een grotere versie van je tapa bestellen door om een ​​ración te vragen . Handig als je een gerecht met twee of drie personen wilt delen. Ook hier hangt het ervan af waar je bent. Soms zijn raciones ongeveer twee keer zo groot als een tapa , soms lijken ze meer op een gerecht van volledige grootte – en er kan zelfs een media-ración- optie zijn. Sommige gerechten worden alleen als raciones geserveerdomdat het als tapa gewoon te klein zou zijn. Er zijn geen vaste regels, dus wees niet bang om het gewoon te vragen.

Afgezien van het sociale aspect, is waarschijnlijk het beste deel van de hele traditie van tapas en pintxos dat je zoveel verschillende smaken en gerechten in één keer kunt proeven.

Eet smakelijk!

met dank aan callCarlos